Choroby płuc

Choroby układu oddechowego są jednymi z najczęściej występujących schorzeń w populacji polskiej, jak i światowej. Wiedza na temat ich rodzajów i objawów pozwala na skuteczne rozpoznanie choroby oraz zastosowanie takiego leczenia, które umożliwi zahamowanie trwałych zmian w organizmie, jak również poprawi komfort życia pacjentów. Ogromne znaczenie mają także odpowiednie działania profilaktyczne, które podjęte odpowiednio wcześnie mogą efektywnie zapobiegać powstawaniu chorobowych zmian w układzie oddechowym, łagodzić stany zaostrzenia choroby, jak również wspomagać leczenie farmakologiczne.

Profilaktyka chorób układu oddechowego

Zasady profilaktyki dla chorób układu oddechowego

Epidemiologia chorób układu oddechowego

Epidemiologia chorób układu oddechowego

W ostatnich dekadach obserwuje się systematyczny wzrost zapadalności na choroby układu oddechowego. Z pewnością wiąże się to z rozpowszechnieniem nałogu palenia tytoniu i narastającym zanieczyszczeniem powietrza. O ile liczba zgonów i zapadalność na choroby krążenia uległa w ostatnich latach zmniejszeniu, a zapadalność na nowotwory ustabilizowała się, o tyle zapadalność na choroby obturacyjne układu oddechowego gwałtownie wzrasta. Stawia to przed światem medycznym poważne wyzwania ograniczenia chorób układu oddechowego przez wprowadzenie działań profilaktycznych.

Infekcje dróg oddechowych są najczęstszą przyczyną wizyt u lekarza. Chociaż zapalenia płuc stanowią zaledwie 2-3% tych zakażeń, to jednak stanowią bardzo ważną przyczynę zgonów i hospitalizacji. Szczególnie groźne są one w wieku podeszłym i u małych dzieci. Aż 44% chorych na respiratorowe zapalenie płuc umiera, 29% ze szpitalnym zapaleniem płuc a 9% z pozaszpitalnym. W Wielkiej Brytanii co 30 zgon w domu, co 15 w szpitalu i co 3 na intensywnej terapii jest spowodowany zapaleniem płuc. Najczęstszą ich przyczyną są bakterie, takie jak Streptococcus pneumoniae, Klebsiella pneumoniae, Hemophilus influenzae itp. Zdecydowana większość infekcji dróg oddechowych powodują wirusy: respiratory syncytial virus (RSV), rhinovirusy, wirusy grypy lub paragrypy, adenowirusy, wirus opryszczki i cytomegalowirusy (CMV). Aż 5-15% populacji choruje na grypę a 300-500 tys. umiera. WHO szacuje, że na świecie każdego roku jest 1 mld zachorowań na grypę, w tym 3-5 mln chorych ma ciężki przebieg i powikłania. W Polsce przeciętnie 1 mln ludzi rocznie zapada na grypę.

Wbrew obiegowej opinii gruźlica wciąż pozostaje jedną z najważniejszych chorób XXI wieku, na którą zachorowuje każdego roku blisko 10 mln osób a 1,5 mln umiera. Obserwuje się bardzo duże zróżnicowanie sytuacji epidemiologicznej w poszczególnych regionach świata. Najgorzej jest w krajach Afryki (region subsaharyjski) oraz w Azji Południowo-Wschodniej, a najlepiej w krajach wysokorozwiniętych (Europa Zachodnia, Ameryka Północna i Australia). W Polsce wciąż jeszcze każdego roku stwierdza się około 6 tys. zachorowań i ponad 500 zgonów.
Choroby układu oddechowego na świecie
Zachorowalność na gruźlicę na świecie w 2016 roku, na 100 000 mieszkańców.
Najważniejsze wyzwania i problemy jakie stwarza gruźlica to: współistnienie zakażenia prątkiem gruźlicy i HIV, szerzenie się gruźlicy wielolekoopornej, a zwłaszcza o rozszerzonej oporności, a także migracje ludzi z krajów o złej sytuacji epidemiologicznej do krajów wysoko rozwiniętych, które opanowały epidemię. Problemy te są jednak marginalne w Polsce.

Choroby obturacyjne płuc to jedne z najważniejszych problemów zdrowotnych współczesnego świata. Na astmę choruje na świecie 300-400 mln ludzi. W ostatnich dekadach obserwowano gwałtowny wzrost liczby zachorowań na tę chorobę. Choruje na nią w zależności od kraju od kilku do nawet 30% populacji. W Polsce choruje na nią 6% dorosłej populacji i 10% dzieci. Astma stała się najczęstszą przewlekłą cho