Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest chorobą, w której dochodzi do epizodów bezdechu lub spłycenia oddechu w czasie snu na skutek zamykania się górnych dróg oddechowych. Dzieje się tak głównie u osób z otyłością oraz u chorych z nieprawidłową budowa i czynnością gardła np. u dzieci z przerośniętym tzw. trzecim migdałkiem znacznie upośledzającym drożność. W konsekwencji bezdechów i spłyceń oddychania dochodzi do niedotlenienia krwi, a tym samym wszystkich ważnych narządów i wybudzenia ze snu. Najczęściej OBS jest rozpoznawany u mężczyzn między 40 a 70 rokiem życia. Konsekwencją nierozpoznanej i nieleczonej choroby może być nadciśnienie tętnicze, udar mózgu, niewydolność serca, cukrzyca oraz zaburzenia metaboliczne. Nadmierna senność dzienna jest istotnym czynnikiem ryzyka wypadku drogowego chorego na OBS.

Jakie są objawy obturacyjnego bezdechu podczas snu?

Charakterystyczne dla OBS jest głośne chrapanie i epizody bezdechów, występujące naprzemiennie w czasie snu, niespokojny sen, kołatanie serca, gwałtowne przebudzenia z uczuciem duszenia, dławienia w gardle, suchość w gardle, oddawanie moczu w nocy. W ciągu dnia charakterystyczna jest nadmierna senność, zasypianie niezależnie od woli w czasie innych czynności np. w czasie postoju na czerwonym świetle. Mogą występować także poranne bóle głowy, zaburzenia pamięci, koncentracji i zaburzenia nastroju, uczucie zmęczenia.

Jakie są czynniki predysponujące do wystąpienia obturacyjnego bezdechu podczas snu?

• wiek i płeć
  • – mężczyźni > 40. rż.,
  • kobiety > 50. rż. (po menopauzie)
• nadwaga i otyłość (szczególnie otyłość górnej połowy ciała)
• czynniki genetyczne (otyłość, zaburzenia budowy i czynności górnych dróg oddechowych)
• obwód szyi > 43 cm u mężczyzn i > 40 cm u kobiet
• niedoczynność tarczycy (niewyrównana)
• niektóre leki (nasenne, wpływające na wzrost masy ciała

Rozpoznanie.

Obturacyjny bezdech senny rozpoznaje się na podstawie badania polisomnograficznego. W czasie snu za pomocą odpowiednich czujników i elektrod rejestrowane jest oddychanie, chrapanie, pozycja ciała oraz czynność serca i aktywność mózgu. Analiza tych wszystkich parametrów pozwala na ocenę jakości snu i zaburzeń oddychania, postawienie rozpoznania i zastosowanie odpowiedniego leczenia.

Leczenie.

Leczenie OBS wymaga kompleksowego podejścia do tej choroby i zaplanowania strategii w zależności od istniejących problemów. U pacjentów otyłych konieczna jest redukcja masy ciała i utrzymanie wagi docelowej. W przypadkach otyłości olbrzymiej możliwe jest zastosowanie leczenia operacyjnego. U pacjentów z nieprawidłościami w budowie gardła stosuje się zabiegi laryngologiczne.

Metodą z wyboru jest leczenie polegające na stworzeniu „protezy powietrznej”. Specjalna aparatura, którą stosuje się w czasie snu, wytwarza przepływ powietrza o zwiększonym ciśnieniu. To dodatnie ciśnienie zapobiega zapadaniu się ścian gardła i powstawaniu bezdechów.  

Jeśli chrapiesz, czujesz się stale zmęczony, zasypiasz bezwiednie w ciągu dnia – poproś swojego lekarza o skierowanie na badanie snu. Obturacyjny bezdech senny można i warto leczyć, ale trzeba go najpierw rozpoznać.