Światowy Dzień Świadomości Raka Jajnika

8 maja obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Raka Jajnika.

W tym dniu chcemy edukować i poszerzać wiedzę na temat złośliwego nowotworu jajnika oraz zwracać szczególną uwagę na wczesne, nietypowe objawy tej choroby.

Zgodnie z informacjami podanymi przez Krajowy Rejestr Nowotworów (https://onkologia.org.pl/pl/nowotwor-jajnika-czym-jest#page-main-image) W Polsce rak jajnika to drugi najczęstszy, tuż po raku trzonu macicy, nowotwór żeńskich narządów rodnych, a szósty nowotwór złośliwy u kobiet. To jeden z najtrudniej leczonych kobiecych nowotworów. Częstość występowania raka jajnika wzrasta wraz wiekiem – najwyższą zachorowalność u kobiet obserwuje się w wieku 55 -79 lat. Około 15% rozpoznań raka jajnika dotyczy kobiet poniżej 40. roku życia, a 8% w  najmniejszym stopniu zaawansowania jest rozpoznawanych u chorych poniżej 35. roku życia.

Do innych poznanych czynników ryzyka należą:

•  zespoły dziedzicznego raka jajnika i piersi oraz dziedzicznego raka jajnika,
•  nosicielstwo mutacji genów BRCA 1 i BRCA 2 (do 13% wszystkich chorych na raka jajnika,
•  zespół Lyncha (choroba genetyczna, która charakteryzuje się zwiększoną skłonnością do zachorowania na różne nowotwory),
•  bezdzietność, nieskuteczne stymulacje owulacji.

Ryzyko zachorowania zmniejsza stosowanie antykoncepcji hormonalnej, wycięcie macicy, karmienie piersią i zamknięcie jajowodów.

W raku jajnika brak jest charakterystycznych objawów, co powoduje późne rozpoznanie tego nowotworu, ale u większości pacjentek obserwuje się niespecyficzne objawy związane z przewodem pokarmowym na ponad rok przez rozpoznaniem raka. We wczesnym zaawansowaniu stwierdza się guz w jajniku. U chorych z chorobą znacznie zaawansowaną oprócz guza w jednym lub obu jajnikach stwierdza się płyn w jamie otrzewnej („płyn w jamie brzusznej”) i/lub opłucnej. Powiększający się obwód brzucha, bóle brzucha, objawy ucisku na sąsiednie narządy lub krwawienie z pochwy wskazują na chorobę bardzo zaawansowaną. Nieregularne krwawienia miesięczne mogą sugerować nowotwór nienabłonkowy jajnika.

Diagnostykę w tym nowotworze stanowi:

•  badanie lekarskie,
•  badanie ginekologiczne przez pochwę oraz odbyt,
•  badanie wziernikiem dróg rodnych,
•  badanie ultrasonograficzne przezpochwowe oraz jamy brzusznej,
•  podstawowe badania krwi i moczu,
•  badanie poziomu antygenu surowiczego CA 125,
•  badanie poziomu ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (beta HCG), alfa-fetoproteiny (AFP), dehydrogenazy mleczanowej (LDH) oraz inhibiny – oznaczane przy nowotworach nienabłonkowych jajnika,
•  badanie rentgenowskie lub tomograficzne klatki piersiowej,
•  badanie tomograficzne jamy brzusznej i miednicy.

Diagnozę stawia się na podstawie badania mikroskopowego guza uzyskanego po zabiegu operacyjnym. Wyjątkowo można rozpoznać raka na podstawie obecności komórek raka w płynie z jamy opłucnej, otrzewnej i węzłów chłonnych.

Zachowujmy czujność i badajmy się regularnie, wykonujmy zalecone
przez lekarza badania!