Dr n med. Beata Janas
Narodowy Instytut Onkologii
im. Marii Skłodowskiej-Curie
Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.

Planuj długie życie!

Wypoczynek to konieczność!

Żyjemy w czasach, w których bycie na ciągłych obrotach jest wręcz nobilitujące. Branie nadgodzin postrzegane jest jako ambicja, a rezygnowanie z urlopu to wyraz pracowitości. Jednak w pewnym momencie zmęczenie i ciągły stres dają o sobie znać.

Możesz próbować wygrać z czasem, ale własnego organizmu nie sposób przechytrzyć. On najlepiej wie, kiedy czas zwolnić. Czy pozwolisz mu odpocząć?

Dlaczego odpoczynek jest ważny?

Odpoczynek pozwala nie tylko zrelaksować się, ale także usunąć zmęczenie zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Ponadto prowadzi do utrzymania dużej wydajności, kreatywnego działania oraz budowania relacji z bliskimi. Odpoczynek jest też czasem, w którym możemy spotkać i poznać samego siebie. Odpoczynek nie jest marnotrawstwem czasu – to czysta konieczność. Jego celem jest przywrócenie organizmowi równowagi psychicznej i fizycznej. Pozwalając sobie na relaks, osiągasz wiele korzyści:

• Masz lepsze zdolności intelektualne – zrelaksowany jesteś bardziej kreatywny i skoncentrowany. Wykonujesz swoje obowiązki szybciej i nie masz kłopotów z pamięcią.
• Masz więcej energii – odpoczywając, pozwalasz organizmowi na regenerację. Dzięki temu możesz szybciej i sprawniej wykonywać swoje obowiązki
• Dbasz o swoją odporność – odpoczynek i odpowiednia ilość snu przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowanie układu immunologicznego. Ciągłe przemęczenie może skutkować np. bólami głowy, częstymi przeziębieniami czy chorobami skóry.
• Lepiej radzisz sobie ze stresem – odpoczynek pozwala na redukcję stresu i jego negatywnych skutków. Jeśli żyjesz w ciągłym biegu i napięciu, jesteś bardziej narażony na zaburzenia psychiczne, takie jak depresja czy stany lękowe.
• Regenerujesz ciało i umysł – Zmęczenie, zdenerwowanie, bycie w ciągłej gotowości, wielozadaniowość – to wszystko wpływa na koncentrację uwagi, na samopoczucie i stan zdrowia.

Czy brak odpoczynku i stres mogą powodować choroby nowotworowe?

Wśród niektórych osób istnieje przekonanie, że brak odpoczynku i stres przyczyniają się do wielu chorób, w tym nowotworów. Obecny stan wiedzy nie pozwala stwierdzić, że są one czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na raka. Natomiast długotrwały stres może powodować wykształcenie niewłaściwych nawyków, które niekorzystnie wpływają na stan zdrowia. Palenie papierosów, częste sięganie po alkohol czy niewłaściwa dieta może przełożyć się na wzrost ryzyka choroby nowotworowej. To kolejny z powodów, dla których tak istotne jest efektywne odpoczywanie.

Jak efektywnie odpoczywać?

Z raportu Monitor Rynku Pracy sporządzonego przez Instytut Badawczy Randstad wynika, że 64% Polaków potrafi zapomnieć o pracy w czasie urlopu. Nadmierne oczekiwania przełożonych i brak umiejętności zdystansowania się do swojego stanowiska pracy sprawiają, że część osób nie umie efektywnie odpoczywać. Nie sposób radzić z dużym obciążeniem psychicznym przez długi czas, dlatego osoby, które nie pozwalają sobie na relaks, bywają rozdrażnione i sfrustrowane, są też częściej narażone na wypalenie zawodowe.

Efektywnego wypoczynku można się nauczyć. Pomogą w tym poniższe zasady:

• Planuj odpoczynek – wpisz go na stałe do kalendarza.
• Nie pracuj w wolne weekend i po godzinach.
• Nie zabieraj pracy do domu.
• Rób sobie krótkie przerwy w pracy.
• Zadbaj o odpowiednią higienę snu.
• Wypoczywaj w sposób, który Ci odpowiada – rób to, co sprawia Ci przyjemność.
• Odpoczywając, przejdź na tryb offline – wyłącz służbowy telefon, nie otwieraj poczty mailowej.
• Korzystaj przynajmniej raz w roku z 14-dniowego urlopu.

Praca jest istotnym elementem życia, ale nie powinna w nim dominować. Zdystansowanie się od niej pozwoli Ci naprawdę wypocząć – również po to, byś mógł lepiej wykonywać swoje obowiązki zawodowe.

Wypoczynek w domu – wystarczy trzymać się kilku prostych zasad aby zapomnieć o sprawach zawodowych.

Nastaw się pozytywnie

Aby urlop w domu był udany, przede wszystkim ważne jest Twoje nastawienie. Powinieneś myśleć o nim w kategoriach odpoczynku oraz czasu dla samego siebie. Pod żadnym pozorem nie porównuj się z kolegami, którzy mają lepiej, bo wyjechali na malowniczą wyspę czy do modnego kurortu narciarskiego. Zadbaj o swoje potrzeby. Czego Ci brakowało w natłoku służbowych obowiązków? Co chciałbyś nadrobić? Jak mógłbyś się zregenerować? Co sprawi Ci radość? Choć w domu warunki do odpoczynku mogą być trudniejsze niż podczas pobytu w hotelu, gdzie jesteś otoczony pełną obsługą – nie zrażaj się. Nie rób już na wstępie założeń, że „takie” wakacje się nie liczą. Masz wolne, wykorzystaj to!

 Jak skutecznie wypocząć, biorąc kilka dni wolnego?

 Zwolnij tempo i wyluzuj

Oczywiście może być trudno oderwać się od rzeczywistości i codziennych spraw, jeśli nie zmienia się otoczenia. Spędzając urlop w domu, postaraj się jednak wprowadzić swój umysł w taki stan, aby nie czuć pośpiechu, presji i stresu. Zwolnij tempo i nabierz dystansu, nawet jeśli nie możesz całkiem uwolnić się od szarej codzienności i domowych obowiązków. Spróbuj skoncentrować się na małych przyjemnościach i odpuścić wszystko, co może zaczekać na Twój powrót.

    Zorganizuj się przed urlopem i w jego trakcie

Żeby móc zwolnić tempo, powinieneś zadbać o dobrą organizację czasu. Jeszcze przed urlopem w domu zastanów się, co i kiedy będziesz musiał zrobić. Postaraj się dopiąć ważne i pilne sprawy zawodowe, aby później nie zaprzątać sobie nimi głowy. Łatwo bowiem wpaść w pułapkę pt. nie wyjeżdżam, to może dokończę pracę w pierwszych dniach urlopu. Masz wolne – zamknij za sobą służbowe drzwi i zostaw za nimi e-maile, telefony i zadania, które mogą poczekać.

    Nie rób wszystkiego naraz

Być może przygotowałeś listę zadań, którymi zajmiesz się w trakcie urlopu. Są na niej na przykład sprawy urzędowe, duże zakupy, generalne porządki, remont mieszkania itp. Nie podkręcaj sobie tempa, nie przeciążaj się. Nie musisz wszystkiego zrobić w jeden dzień! Postaraj się o relaks między obowiązkami. Tak zaplanuj dzień, aby oprócz spraw do załatwienia było miejsce na błogie i beztroskie lenistwo. Gdy decydujesz się na urlop w domu, zadbaj również o to, by na Twojej liście to do znalazły się przyjemności – np. rzeczy, których od dawna chciałeś spróbować, ale jakoś nigdy nie było dobrego momentu. Wybierz się na masaż albo na warsztaty rozwojowe.

    Celebruj chwile i ciesz się z tego, co masz

Zadbaj o wakacyjny klimat, nawet jeśli spędzasz urlop w mieście. Celebruj posiłki, spotykaj się z ludźmi, na których Ci zależy, spędzaj czas na powietrzu. Rób to, co sprawia Ci przyjemność. Drobne rzeczy – jak poranna przejażdżka rowerem albo upieczenie ciasta truskawkowego na wieczorne spotkanie ze znajomymi – też potrafią cieszyć. Spędzając urlop w domu, trzeba tylko skupić się na tym, co jest tu i teraz, i docenić czas wolny od pracy.

    Szukaj nowości i czerp inspiracje

Nawet jeśli nigdzie nie wyjeżdżasz, przyda Ci się powiew świeżości. Coś, co pozwoli przełamać codzienną rutynę. Staraj się choć trochę zmienić otoczenie. Pomogą w tym np. krótkie wycieczki czy jednodniowe wypady za miasto. Nieodkryte dotąd miejsca, ciekawe wydarzenia i nowe aktywności – to wszystko ożywi wakacyjne dni. Urlop w domu to także wyśmienita okazja, by spróbować kilku rzeczy, których jeszcze nigdy nie robiłeś – wspinaczka na ściance, wakacyjny kurs fotografii, a może samodzielne przygotowanie wykwintnego deseru? Wybór należy do Ciebie.

Pielęgnuj pasje i dbaj o rozwój

Urlop w domu pozwala skupić się również na tych pasjach, które nieco się przykurzyły. Może więcej czasu poświęcisz zainteresowaniom, które są zwykle przysłaniane przez sprawy służbowe? Co powiesz na beztroskie popołudnie spędzone na rysowaniu, brzdąkaniu na gitarze lub rozwiązywaniu sudoku? W końcu masz też okazję nadrobić zaległe lektury i nowości filmowe. Możesz także odświeżyć język obcy, ale tylko pod warunkiem, że nauka sprawia Ci przyjemność – w końcu to Twoje wolne dni!

Drodzy Czytelnicy : Nie mylcie odpoczynku z lenistwem!!

Odpoczynek to przerwa od aktywności fizycznej lub psychicznej, która pozwala odzyskać siły, lub czas poświęcony na pozbywanie się zmęczenia, zwykle poprzez robienie tego, co sprawia przyjemność. Natomiast lenistwo to niechęć do wysiłku czy pracy.